Akü Bakımı Hakkında İp Uçları

Batarya ipuçları, akü ipuçları,

SORU VE CEVAP

Takviye cihazı nasıl kullanılır?

Otomobilden otomobile takviye yapılırken, sadece aynı çalışma voltajına sahip aküleri bağlayın. Her iki aracın motoru kapalı durumda olmalıdır önce birinci (+) artı kutup başını ikinci (+) artı kutup başına, sonra güç veren aracın üçüncü (-) eksi kutup başını, güç çeken aracın dördüncü (–) eksi kutup başına takın. Şimdi güç çeken araca maksimum 15 saniye marş basın. Bu esnada güç çeken aracı çalıştırmayın.

Bağlantıları ayırırken ters sırada ayırın.

Akünün uzun ömürlü olmasını sağlamak için aşağıdaki uyarıları dikkate almanız gerekir:

– Akünün yüzeyi temiz ve kuru tutulmalıdır.

– Asit seviyesini düzenli olarak kontrol edin ve gerekirse saf su ilave edin. Asla asit eklemeyin. Yüksek su kaybı durumunda regülatör voltajı bir uzman tarafından kontrol edilmelidir.

– İyileştirici maddeler kullanmayın.

– Akünün şarj seviyesi asit yoğunluğu veya durağan voltaj ölçülerek kontrol edilebilir. Asit yoğunluğu 1,24 kg/l veya 12,50V seviyesinin altındaysa akü şarj edilmelidir.

– Dönemsel kullanılan araçlarda harici şarj cihazıyla veya koruyucu şarjla iki kez dengeleme şarjı yapılması tavsiye edilir.

Mutlaka akü işletimden alınmadan önce komple şarj edilmelidir.

AGM akülerde; şarj seviyesi yalnızca durağan voltaj üzerinden tespit edilebilir. Durağan voltaj ≤ 12,50V seviyesindeyse akü şarj edilmelidir. Asit yoğunluğunun ölçülmesi veya saf su eklenmesi mümkün değildir.

Bir aküyü şarj ederken nelere dikkat edilmelidir?

Islak tip akülerde şarj etmeden önce elektrolit seviyesi kontrol edilmeli ve gerektiğinde maks. asit seviyesi işaretine kadar veya plaka üst kenarının 15 mm üzerine kadar saf su eklenmelidir.

Araçta hasarlar olmasını önlemek için akünün sökülmesi gerekir mi? Şarj cihazının tipine dikkat edin. Araç üreticisinin kullanım kılavuzunda veya şarj cihazı üreticisinin kullanım kılavuzunda aracın şarj edilmesiyle ilgili değerli bilgiler bulabilirsiniz. Genel olarak tam otomatik şarj cihazları (şarj voltajı sınır 14,8V) araca takılmış olan akünün şarj edilmesi için daha uygundur.

Şarj cihazınız voltajı >15,9V olan otomatik bir moda sahipse, akü mutlaka elektrik sisteminden ayrılmalıdır veya araçtan sökülmelidir. En kötü durumda araçta bulunan kontrol üniteleri zarar görebilir, bundan dolayı oluşan hasar ciddi olabilir! Dikkat: Akü kutup başını ayırırken araç üreticisinin uyarılarını dikkate alın.

– Aküler yalnızca doğru akımla şarj edilebilir. Akünün artı kutup başını (+) şarj cihazının artı kutup başına (+) ve akünün eksi kutup başını (-) şarj cihazının eksi kutup başına (-) bağlayın.

– Şarj cihazını ancak aküyü bağladıktan sonra devreye sokun. Şarjın sonunda şarj cihazını kapatın.

– Şarj akımı olarak kapasitenin onda biri tavsiye edilir. (örn. 44 Ah: 10 = 4,4 A şarj akımı).

– Şarj esnasında asit sıcaklığı 55 C derecenin üzerine çıkmamalıdır. Bu sıcaklık aşıldığında şarj işlemi yarıda kesilmelidir.

– Şarj ederken iyi havalandırma olmasını sağlayın ve şarj esnasında akü kapaklarını açınız. Ayrıca aküden çıkan havayı solumayın.

Derin deşarj olmuş ıslak tip aküler için 16V’lık bir şarj voltajı tavsiye edilmektedir (aküyü mutlaka elektrik sisteminden ayırın)!

Dikkat: Şarj esnasında patlayıcı gaz karışımı oluşur! Ateş, kıvılcım oluşumuna sebep vermeyin ve sigara ile yaklaşmayın!

AGM aküyü ise mutlaka voltaj ayarlı şarj cihazıyla şarj edin (maks. 14,8V)! Voltaj ayarı bulunmayan sıradan şarj cihazlarının kullanılması aşırı şarj nedeniyle aküye zarar verir, elektrolitin uçmasına neden olur ve plakaların yanmasına sebep olabilir!

Kışın motosiklet akümü nasıl korurum?

Akü kullanılmadığında ve uzun süre beklediğinde aküyü sökün, kurutun ve serin yerde muhafaza edin. Aküyü komple şarj edin ve 12,50 Voltluk durağan voltajın altına inildiğinde ilaveten şarj edin.

-Aküyü araçtan sökün veya mutlaka akünün kablosunu kutup başlarından ayırın (eksi kutup başını önce ayırın).

– Önce şarj cihazını aküye bağlayın ve sonra devreye sokun. Şarj işleminden sonra önce şarj cihazını kapatın ve sonra aküden ayırın.

– Şarj akımı: akü kapasitesinin maks. 1/10 amperi kadar olmalıdır.

– +55 derece sıcaklığın üzerinde şarj işlemini yarıda kesin.

– Şarj işleminden sonra elektrolit seviyesini kontrol edin veya gerekirse saf suyla tamamlayın (sadece ıslak tip aküler için geçerlidir, AGM, jel için geçerli değildir)

Odanın iyice havalandırılmış olmasını sağlayın! Şarj ederken patlayıcı gaz karışımı oluşur. Sigara içmeyin ve kıvılcım oluşturmaktan mutlaka kaçının!

Geleneksel Marş aküsü (ıslak,sulu tip batarya FB yani Flooded Battery) nedir?

En eski akü çeşitlerinden biridir ve farklı tipleri mevcuttur. Klasik tipte kurşun asit akülerdir. Alternatör tarafından sürekli olarak şarj edilen FB akü, bu sayede elde ettiği enerjiyle aracın elektrik ve elektronik aksamını besler. FB akülerin yüksek kapasiteli olanları SFB olarak da adlandırılabilir.

Bu tip akülerde araç stop edildiği zaman akünün şarj edilme işlemi biter. Klima gibi fazlasıyla elektrik kullanan ekipmanlar da, akü enerjisinin korunması amacıyla birçok araç modelinde görevini yapamaz ve akü enerjisinin büyük bir kısmı motorun çalıştırılması için saklanır.

Start-Stop akü nedir?

Gelişen teknolojiyle birlikte ekonomik yönü ağır basan, daha az yakıt tüketiminin hedeflendiği, çevre dostu taşıtlar geliştirilmiştir. Bu amaçla üretilen bir teknoloji de start-stop teknolojisidir. Start-stop özelliğine sahip taşıtlar sayesinde dur-kalk halinde ilerleyen bir trafikte araç durduğunda motor da otomatik olarak devre dışı bırakılır. Bu sayede yakıt tüketimi azaltılır ve çevreye daha az zarar verilmiş olur. Bu teknolojiye sahip olan taşıtlar diğerlerine kıyasla daha farklı özellikleri olan akülere ihtiyaç duyar. Start-stop özellikli aküler sayesinde aracın ihtiyacı olan kesintisiz enerji elde edilir. Start-stop aküler diğer akü türlerine kıyasla daha hızlı şarj edilir ve daha uzun ömürlüdür. AGM akü ve EFB akü olmak üzere iki farklı çeşitte start-stop akü bulunur

EFB akü geliştirilmiş ıslak akü anlamına gelir. AGM akü ise emdirilmiş cam elyaf anlamındadır. Söz konusu iki akü çeşidi de start-stop özellikli taşıtlar için geliştirilmiş olan kendi arasında ayrışan bir yapıya sahiptir.

EFB Akü (Geliştirilmiş Islak Tip – Enhanced Flooded Battery) nedir?

AGM akülerden daha sonra geliştirilmelerine rağmen teknolojik açıdan daha basit yapıdadırlar. FB akülerin geliştirilmesiyle ortaya çıkmışlardır. Genellikle sadece Start Stop sistemine sahip araçlarda AGM akülerden daha ekonomik maliyetli olmaları nedeniyle tercih edilirler. EFB aküler tam bakımsız akü sınıfına dahildir. Kullanıma hazır durumda işlev gösterir.

FB akülerden farklı olarak; alternatör tarafından sürekli şarj edilmezler. Alternatör bağlantısı EFB akü tamamen dolunca kesilir ve sistemi besler. Ne zaman ki enerjisi azalır, alternatör tekrar devreye girerek EFB aküyü şarj eder. Bu sayede alternatörün motora verdiği yük azalır, dolayısı ile ortalama tüketim düşer. Ayrıca Start Stop sisteminin araç durduğunda devreye girmesi ve motoru kapatmasıyla da ortalama yakıt tüketimi daha da düşer.

Diğer taraftan EFB akülerin hem sürekli olarak dolup boşalması, hem de araç dururken alternatör desteği olmadan sürekli olarak start stop sistemi ile aracı çalıştırması nedeniyle FB akülere göre çok daha dayanıklı ve uzun ömürlü olmaları gerekir. FB aküler yaklaşık 30.000 motor çalıştırmaya denk olarak ömürlerini tamamlarken, EFB aküler 90.000 çalıştırmaya kadar ömür sağlayabilirler.

AGM Akü (Kuru Tip – Absorbent Glass Mat) nedir?

AGM aküler, çok yüksek kapasiteleri ve dayanıklı yapıları ile öne çıkmaktadır. Cam elyaflarından oluşan süngerimsi yapının asiti emmesi nedeniyle kuru tip olarak da adlandırılırlar. Kuru tip hem daha güvenlidir hem de basınç ve darbe gibi dış etkenlere karşı daha dayanıklıdır. Sadece start stop sisteminin olmadığı ayrıca “Fren Enerjisi Geri Kazanımı” gibi karmaşık sistemlere de sahip olan araçlarda tercih edilirler.

“Fren Enerjisi Geri Kazanımı” sisteminde, araç ile seyir halindeyken frene basılması durumunda sistemde yer alan jeneratör fren enerjisini elektrik enerjisine dönüştürerek AGM aküye gönderir. Bu sayede alternatörün haricinde bu sistem de aküyü doldurur ve alternatör de en az şekilde devreye girerek aküyü doldurma ihtiyacı duyar. Sonuçta alternatörün motor üstündeki yükü iyice azalır. Bu da yakıt tüketiminin daha da düşmesini sağlar.

Ancak hem Start Stop sisteminin sürekli devreye girip çıkması hem de Fren Enerjisi Geri Kazanımı sisteminin aküyü şarj etmesi karmaşık bir işlemdir. Bu nedenle bu tip aküler için işletim sistemine sahip akıllı aküler de denilebilir. Bir yandan elektrik üretme kapasitesine sahip mikro hybrid olarak tabir edilen bu sistemi idare eden akü, bir yandan da büyük bir çoğunluğu elektriğe ihtiyaç duyan elektrik-elektronik araç donanımlarına enerji sağlar.

Start-Stop akü ile geleneksel bir marş aküsünün( ıslak,sulu tip batarya FB yani Flooded Battery) farkları nelerdir? Ve birbirlerinin yerine kullanılabilir mi?

Geleneksel bir marş aküsü, adından da anlaşılacağı gibi, temel olarak aracı çalıştırmak için kısa sürede yüksek bir enerji artışı sağlamak üzere tasarlanmıştır. Motor çalışır çalışmaz, aracın şarj sistemi aküden alınan enerjinin yeniden şarj edilmesini sağlar ve diğer tüm elektrik yüklerini besler.

Start-Stop aküsü ise, motoru çalıştırmaktan çok daha fazlasından sorumludur. Ayrıca günümüzde birçok otomobil modeli, hem yakıt tüketimi hem de emisyon kaygıları nedeniyle start stop ve benzeri modern sistemleri tercih etmektedir. Geleneksel (FB) aküler start-stop sistemine sahip olan araçlarda kullanıldığı zaman ömürleri 4-5 ayda sonlanabilmektedir. Ayrıca fazla elektrik kullanan aracın bazı elektrik-elektronik aksamları da bu süre içinde çalışmayabilir ve büyük sorunlara neden olabilir.

Özetle; Standart olarak AGM * veya EFB ** akü ile donatılmış bir start-stop işlevine sahip bir araca geleneksel bir ıslak akü takmayın.

 

Eğer bir aküyü kendim takacaksam nelere dikkat etmeliyim?

Durağan voltajı > 12,50V olan akülerin takılmasını tavsiye edilir.

-takmadan ve sökmeden önce motoru ve elektrik tüketen bütün ekipmanları kapatın.

– Aletlerden kaynaklı kısa devreler olmasını önleyin.

– Sökerken önce eksi kutup başını (-), sonra artı kutup başını (+) ayırın.

– Aküyü takmadan önce araç içinde takılacağı yeri temizleyin.

– Akünün bağlantısını sıkıca yapın.

– Akünün kutup başlarını ve kutup penslerini temizleyin ve asit içermeyen bir gres yağı sürün.

– Takarken önce artı kutup başını (+), sonra eksi kutup başını (-) takın. Kutup penslerinin sıkı oturmasına dikkat edin.

Akü depolarken veya taşırken nelere dikkat edilmelidir?

-Dolmamış olan marş akülerinin bakıma ihtiyacı yoktur. Kuru ve serin bir ortamda muhafaza edin.

– Doldurulmuş olan marş akülerini en geç asit yoğunluğu 1,24 kg/l değerinin altına düştüğünde (durağan voltaj < 12,50V) şarj edin.

– Doldurulmuş aküleri dik biçimde taşıyın ve depolayın, aksi takdirde asit sızabilir.

– Taşıma esnasında aküyü devrilmeye karşı emniyete alın.

– Kısa devre korumasını kullanın.

Akü elektrolit seviyesini ne sıklıkla kontrol etmem gerekir?

Kullanım sıklığına ve şarj voltajına göre elektrolit seviyesi kontrol edilmelidir.

-Günlük şarj veya deşarj durumunda elektrolit seviyesi 1 ay arayla kontrol edilmelidir

– Haftalık şarj veya deşarj durumunda üç ay arayla bakım yapılmalıdır.

Elektrolit seviyesini tamamlamak için sadece saf su kullanın.(memba suyu değil!)

Akü asidi yakıcı mıdır?

-Gözlerle temas durumunda bol suyla durulayın ve doktora haber verin.

-Çocuklardan uzak tutun.

– Artık asit asla kanalizasyona dökülmemelidir.

İki aküyü bağlarken nelere dikkat etmem gerekir?

Lütfen şu hususlara dikkat edin:

– Her iki akü yaklaşık olarak aynı yaşta olmalıdır!

– Her iki akü aynı durağan voltajlara sahip olmalıdır.

– Her iki akü aynı tip adına sahip olmalıdır!

– Bağlantı hatları olabildiğince kısa tutulmalıdır.

– Bağlantı hatlarının yeterli boyutta olmasına dikkat edilmelidir.

İPUÇLARI

Akünüzün Daha Uzun Ömürlü Olması için!

Kısa mesafeler sürerken ve özellikle kış aylarında arabanız genellikle alternatörün üretebileceği ve şarj edebileceğinden daha fazla enerjiye ihtiyaç duyar.

Bu nedenle akü kalıcı olarak boşalır. Akünüzü ekstra şarj ettirmeniz önerilir. İlk kış soğumasından önce bunu yaparsanız akünüz daha uzun süre dayanacaktır.

Soğuk koşullarda akünün marş gücü azalır.
İyi marş performansını garanti etmeye devam etmek için, motor çalışana kadar fan, ısıtma vb ek tüketicileri açmayın ve motoru kapatmadan önce tekrar kapatın.